LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KINH THÁNH - Phần 13/35 - Lm. Phaolô Ngô Đình Sĩ

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KINH THÁNH - Phần 13/35

Lm. Phaolô Ngô Đình Sĩ

--------------------------------

6. Khác biệt việc đọc Kinh thánh trong Giáo hội Công giáo và tin lành

Đối với Giáo hội Công giáo

Đối với Công giáo, giáo huấn chính thức của Giáo hội bảo đảm cho việc diễn giải đúng Kinh thánh. Đường hướng diễn giải các sách ngôn sứ và các Tông đồ phải "phù hợp với ý nghĩa giáo hội và công giáo”(Vincent de Lérins). Do đó, Giáo hội phải kiểm soát mọi sự diễn giải để tránh lạc giáo và gìn giữ kho tàng đức tin.

Dù với ý định này, giáo huấn của Giáo hội không chỉ giới hạn trong giáo huấn của các tông đồ. Các giáo lý đã dần được thêm vào thông điệp tông đồ; các thực hành sinh ra và được Giáo hội biện minh, mà không được các tông đồ dạy. Chúng ta có thể nghĩ, thêm vào đó, về vai trò của Đức Trinh nữ và các thánh trong việc thờ phượng và lòng đạo đức. Một thói quen sử dụng phương pháp phúng dụ đã cho phép tìm thấy trong Kinh Thánh các giáo huấn không rõ ràng. Giáo hội Công giáo thường dùng đến các lý lẽ "tương hợp": một giáo lý không được giảng dạy rõ ràng trong Kinh thánh, nhưng nó phải được suy luận từ giáo huấn của các tông đồ. Do đó, quan niệm vô nhiễm về Đức Maria không được đề cập trong Kinh thánh. Nhưng thật phù hợp khi nghĩ rằng Mẹ Thiên Chúa đã được thụ thai mà không phạm tội.

Ngày nay, người Công giáo có nhiều người tự do hơn để đọc Kinh thánh. Nhưng trong một thời gian dài, việc diễn giải Kinh thánh bị hạn chế bởi giáo điều. Như trong Do Thái giáo, một truyền thống được ghép trên bản văn Kinh thánh, đến nỗi Kinh thánh không còn thể hiện ý nghĩa một cách độc lập.

Đối với Giáo hội Cải cách

Đối với giáo hội cải cách, họ chủ trương trả lại cho Kinh thánh một vị trí trung tâm và thẩm quyền không bị chia sẻ trong Giáo hội. Đặt dưới thẩm quyền của Kinh thánh có nghĩa là để Kinh thánh tự do nói với chính mình. Nói cách khác, phấn đấu trên tất cả để hiểu những gì Kinh thánh đang nói trong thực tế của cuộc sống. Nghĩa đen là một trong những vấn đề. Do đó họ đi đến việc nghiên cứu nghiêm túc về bản văn, dựa trên ngữ pháp, lịch sử, bối cảnh. Luther và Calvin là những nhà chú giải đáng chú ý về Kinh thánh.

Tính ưu tiên của nghĩa đen đi đôi với nguyên tắc sáng tỏ của Kinh Thánh. Điều này có nghĩa là bản chất của thông điệp Kinh thánh, và đặc biệt là Tin mừng của Chúa Giêsu Kitô, có thể tất cả các độc giả chân chính, không chỉ là chuyên gia ngôn ngữ Kinh thánh hay nắm vững phép phúng dụ, có thể được truy cập. Không còn nghi ngờ gì nữa, vẫn còn những đoạn văn tối nghĩa. Họ yêu cầu được giải thích, nhưng có thể được giải thích bằng chính Kinh thánh, dưới những đoạn văn có ý nghĩa rõ ràng. Ngoài ra, các tín hữu tin lành có thể tin tưởng vào chứng nhân nội tại của Chúa Thánh Thần, qua đó Thiên Chúa mặc khải qua Kinh thánh. Theo giáo hội Cải cách, mọi Kitô hữu đều có thể hiểu Kinh Thánh.

Chính Chúa Giêsu Kitô, như trung tâm của thông điệp Kinh thánh, là Đấng cho chúng ta chìa khóa để hiểu toàn bộ Kinh thánh. Cựu Ước loan báo Chúa Kitô, Tân Ước tuyên bố điều này. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên dùng phương pháp phúng dụ để tìm thấy Thiên Chúa trong mỗi trang của Cựu Ước. Phương pháp "hình dung học”an toàn hơn. Chúa Kitô là kho báu ẩn giấu, viên ngọc quý giá của Cựu Ước.

7. Thế nào là phê bình Kinh thánh?

Từ thế kỷ XIX, các nhà thông thái đã tìm cách nghiên cứu Kinh Thánh bằng cách sử dụng các khoa học thế tục, như đối với các cuốn sách khác. Do đó, phê bình Kinh Thánh (theo nghĩa khảo sát) là ứng dụng vào Kinh thánh các nghiên cứu lịch sử, ngôn ngữ học, khảo cổ học, v.v. Thay vì chấp nhận các quan điểm truyền thống liên quan đến tác giả, niên đại của sách, v.v.

Người ta phải đặt lại mỗi câu hỏi và trả lời với sự trợ giúp thông tin khách quan được cung cấp bởi lịch sử, văn học, v.v., Kinh Thánh hay không. Nghiên cứu này đã cho phép tiến bộ lớn trong kiến ​​thức Kinh Thánh. Nhưng  công việc này cũng có một số hậu quả ít tốt đẹp. Người ta bắt đầu đọc Kinh thánh với ít quan tâm đến việc lắng nghe Lời Chúa hơn là có những kiến ​​thức trí tuệ.

Người ta đã đánh mất sự thống nhất của thông điệp Kinh Thánh để nghiên cứu từng tác giả hoặc cuốn sách một cách riêng biệt, ngay cả họ đối lập các sách với nhau. Thông điệp Kinh Thánh phụ thuộc vào khoa học của con người, bỏ ra ngoài bất cứ điều gì không phù hợp với quan niệm con người đương đại về sự thật (ví dụ, họ tìm nỗ lực giải thích một cách tự nhiên các phép lạ hoặc nghi ngờ chúng).

KẾT LUẬN

Các xu hướng khác nhau đã xuất hiện trong quá khứ tiếp tục tồn tại ngày nay. Không mong muốn, chúng ta thường đọc Kinh Thánh giống như một trong những trường phái diễn giải được đề cập ở trên. Khi chúng ta tự hỏi: "Có thể cho phép một Ki-tô hữu làm điều đó không?", Chúng ta có thể trả lời theo cách của các kinh sư. Hoặc, để tìm ý nghĩa trong một đoạn khó, chúng tôi dùng phương pháp phúng dụ. Bất cứ khi nào gỗ được đề cập trong Kinh Thánh, chúng ta tìm thấy thập giá của Chúa Kitô chẳng hạn.

Chúng ta có vài nguyên tắc phải tuân theo để có một diễn giải Kinh Thánh lành mạnh và đúng thánh ý?

a) Chúng ta tự hỏi tác giả thực sự muốn nói điều gì. Điều này ngụ ý một chú giải tốt. Nghĩa đen, nghĩa đầu tiên luôn mang tính quyết định.

b) Chúng ta diễn giải Kinh thánh bởi Kinh thánh. Ngay cả các tác giả Kinh Thánh trình bày thông điệp Thiên Chúa từ các góc độ khác nhau, không thể có mâu thuẫn cơ bản giữa các bản văn Kinh thánh. Ngược lại, có thể có một sự tiến triển. Người ta không thể yêu cầu mọi trang trong Cựu Ước chứa đựng toàn bộ Tin Mừng. Các tổ phụ đã hiểu một số điều chính yếu: sự cần thiết của đức tin, sự trung tín của Thiên Chúa với lời hứa của Ngài, nhưng họ ứng xử như những con người của thời đại họ, và không phải là Kitô hữu, ít nhất là trong một số lĩnh vực nào đó. Hơn nữa, Phao-lô cho chúng ta thấy rằng lề luật đóng vai trò “sư phạm”đã được thay thế bằng sự hiểu biết về Chúa Giê Su Ki-tô (Gl 4).

c) Chúng ta diễn giải Kinh Thánh "một cách Ki-tô học”- vì chính trong Chúa Kitô, thánh ý của Thiên Chúa được mặc khải đầy đủ cho chúng ta. Điều này không có nghĩa là nhìn thấy Chúa Kitô trong mọi nhân vật của Cựu Ước, nhưng để hiểu rằng tất cả sự mặc khải được sắp đặt cho sự xuất hiện của Chúa Kitô. Điều này ngụ ý, trong số những điều khác, Chúa Giêsu là "Lời cuối cùng của Thiên Chúa". Những gì Đức Ki-tô mặc khải cho chúng ta về Thiên Chúa là tuyệt đối chính xác. Đối lập Ngài với một phong tục hay giới răn của Giao ước cũ là một lỗi nghiêm trọng. Kinh thánh là sách mặc khải. Kinh thánh cho chúng ta thấy chương trình của Thiên Chúa đã được hoàn thành như thế nào trong dòng lịch sử. Nhưng chính sự mặc khải trọn vẹn trong Chúa Kitô đã soi sáng toàn bộ.

d) Chúng ta phải sử dụng cẩn thận phương pháp “hình dung loại “(typologie). Trong Cựu Ước, có những hình dung loan báo Chúa Giêsu Kitô, bởi vì hành động của Thiên Chúa được thể hiện theo những dòng quyền năng nào đó, có thể được thấy trong những tình huống rất khác nhau. Phương pháp "typologie”là một phần của các suy nghĩ của những con người của Kinh thánh. Người ta có thể thiết lập một song song minh chứng giữa biên cố Xuất hành và sự cứu độ trong Chúa Kitô. Trong cả hai trường hợp, Thiên Chúa can thiệp để cứu chuộc dân Ngài, hành động cứu chuộc của Ngài đã mang lại kết quả cho một Giao ước giữa Thiên Chúa và loài người. Vì thế thánh Phao-lô gọi Đức Kitô là "Lễ Vượt Qua của chúng ta". Vua David, tương tự, là một hình dung ngôn sứ của Chúa Giêsu. Một số thánh vịnh liên quan đến nhà vua, David hoặc hậu duệ, chỉ tìm thấy ý nghĩa đầy đủ trong Chúa Kitô.

e) Chúng ta tránh các phúng dụ dễ dàng, có thể làm cho Kinh thánh nói bất cứ điều gì chúng muốn.

f) Chúng ta cũng tránh sự thu hẹp của chủ trương diễn giải theo nghĩa chữ, nghĩa làm cho chúng ta không thể thừa nhận rằng Chúa có thể nói bằng hình ảnh, bằng các biểu tượng, khi Kinh thánh sử dụng các tiến trình văn chương trong thời gian sách được soạn thảo.

g) Trên tất cả, chúng hãy sẵn sàng đón nhận Lời Chúa, nhờ chúng cứ nội tại của Chúa Thánh Thần. Chúng ta không đọc Kinh thánh để biết kiến thức hoặc để chứng minh rằng chúng ta có lý nhưng để nghe những gì Chúa nói với chúng ta. Đọc Kinh thánh giống như đọc một lá thư từ một người thân yêu.

Khi chúng ta nghe một bản nhạc thâu băng, chúng ta nghe một bản ghi âm, chúng ta nghe thấy một số tiếng ồn ào, vô tình. Tuy nhiên, chính giọng hát của ca sĩ phải được lắng nghe. Cũng vậy, chính Chúa nói với chúng ta trong Kinh thánh. Ngài nói chuyện với chúng ta thông qua các tác giả con người. Nhưng chính đó là giọng nói của Thiên Chúa mà chúng ta phải lắng nghe.

----------------------------

---Còn tiếp---