Ngày tháng: 21/01/2025
Đang truy cập: 237
Chú Giải Tin Mừng Chúa Nhật Chúa Hiển Linh - Năm C
TỪ ÁNH SÁNG TỰ NHIÊN ĐẾN ÁNH SÁNG SIÊU NHIÊN
(Mt 2,1-12)
Bản Văn và dịch sát nghĩa
| Hy Lạp | Việt |
| 1Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα
2 λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ.
3 ἀκούσας δὲ ὁ βασιλεὺς Ἡρῴδης ἐταράχθη καὶ πᾶσα Ἱεροσόλυμα μετ᾽ αὐτοῦ,
4 καὶ συναγαγὼν πάντας τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ ἐπυνθάνετο παρ᾽ αὐτῶν ποῦ ὁ χριστὸς γεννᾶται.
5 οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ· ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας· οὕτως γὰρ γέγραπται διὰ τοῦ προφήτου·
6 καὶ σὺ Βηθλέεμ, γῆ Ἰούδα, οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα· ἐκ σοῦ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος, ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ.
7 Τότε Ἡρῴδης λάθρᾳ καλέσας τοὺς μάγους ἠκρίβωσεν παρ᾽ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος,
8 καὶ πέμψας αὐτοὺς εἰς Βηθλέεμ εἶπεν· πορευθέντες ἐξετάσατε ἀκριβῶς περὶ τοῦ παιδίου· ἐπὰν δὲ εὕρητε, ἀπαγγείλατέ μοι, ὅπως κἀγὼ ἐλθὼν προσκυνήσω αὐτῷ.
9 Οἱ δὲ ἀκούσαντες τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστήρ, ὃν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ, προῆγεν αὐτούς, ἕως ἐλθὼν ἐστάθη ἐπάνω οὗ ἦν τὸ παιδίον.
10 ἰδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα.
11 καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν.
12 Καὶ χρηματισθέντες κατ᾽ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην, δι᾽ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν. (Matt. 2:1-12 BGT) | 1 Sau khi Đức Giêsu sinh ra tại Bếtlehem miền Giuđaia trong những ngày của vua Erodes. Kìa! Có những Magos từ Phương Đông đến Giêrusalem
2 Họ nói rằng: “Vua của người Do Thái mới sinh ở đâu? Vì chúng tôi thấy ngôi sao của Người ở Phương Đông và chúng tôi đến đây để bái thờ Người”.
3 Khi nghe như vậy, vua Erodes rất lo sợ và cả thành Giêrusalem đồng cảm với ông
4 Sau khi triệu tập tất cả các thượng tế và các kinh sư của dân, nhà vua hỏi họ nơi Đấng Kitô được sinh ra.
5 Họ nói cùng nhà vua: “Tại Bếtlehem miền Giuđaia vì một ngôn sứ đã viết như thế”.
6 “Này ngươi Bếtlehem, đất của Giuđaia, ngươi đâu phải là nhỏ nhất trong các lãnh tụ Giuđaia, vì từ ngươi, người lãnh đạo, người chăn dắt dân ta, Ítrael sẽ xuất thân.
7 Sau khi gọi các Magos đến cách bí mật, vua Erodes hỏi họ cặn kẽ về thời gian ngôi sao xuất hiện.
8 Rồi nhà vua sai họ đi Bếtlehem và nói rằng: “Sau khi đi đến đó, hãy dò hỏi kỹ càng về đứa bé; sau khi đã tìm thấy rồi, hãy thông báo cho tôi, để tôi cũng có thể đến bái thờ.”
9 Sau khi nghe lời nhà vua, họ khởi hành và kìa! Ngôi sao mà họ đã thấy bên Phương Đông lại đi trước họ, cho đến khi nó dừng lại phía trên nơi Hài Nhi ở.
10 Khi nhìn thấy ngôi sao họ quá đỗi vui mừng (nghĩa đen: Vui một niềm vui lớn cực kỳ).
11 Khi vào nhà, họ thấy Hài Nhi cùng với bà Maria, Mẹ Người, và sau khi cúi mình xuống, họ bái thờ Người và sau khi mở hộp đựng kho tàng, họ dâng những lễ vật: Vàng, hương trầm và một dược.
12 Và sau khi được chỉ dẫn trong giấc mơ đừng trở lại với vua Erodes, họ đã đi lối khác mà về vùng của mình. |
Bối cảnh
Câu chuyện Mt 2,1-11 nằm trong bối cảnh rộng của các trình thuật về Giáng Sinh và thời thơ ấu của Đấng Mêsiah (Mt 1 – 2). Trong bối cảnh trực tiếp, câu chuyện này tiếp ngay sau câu chuyện về “gốc tích của Đấng Mêsiah” (1,18-25) và được tiếp nối bằng những trình thuật liên quan đến hành trình trốn qua Ai cập và trở về, định cư tại Nadarét dưới áp lực của những phản ứng tiêu cực của chính quyền đương thời, cụ thể là vua Erodes. Xét về nội dung, câu chuyện này có nhiều chủ đề nối kết chặt chẽ với câu chuyện trước đó và sau đó, cũng như toàn bộ Tin Mừng. Trong câu chuyện “gốc tích của Đức Giêsu” ngay trước câu chuyện này, độc giả đã biết được là Đức Giêsu là con ông Giuse cách hợp pháp. Chính vì thế, Người thuộc dòng tộc hoàng gia của vua Đavid. Việc Mátthêu cho biết Đức Giêsu sinh ra tại Bếtlehem liên quan trực tiếp đến nguồn gốc dòng tộc này. Hơn nữa, ngay từ câu đầu tiên của Tin Mừng Mátthêu, Đức Giêsu được giới thiệu là “Con vua Đavid” (Mt 1, 1). Câu trích nói về nơi sinh của Đức Giêsu cũng nối kết đoạn văn này với truyền thống Cựu Ước, được nói đến trong sách ngôn sứ Mikha về nơi sinh của Đấng Mêsiah. Sự kiện những Magos ở Phương Đông đến bái thờ Hài Nhi Giêsu cũng báo hiệu một sứ vụ dành cho dân ngoại trong hành trình rao giảng của Đấng Mêsiah. Sự xuất hiện của vua Erodes và nhóm các thượng tế và kinh sư với thái độ thù nghịch, báo hiệu một sự xung đột sau này giữa Đấng Mêsiah và những nhà lãnh đạo Do Thái. Hành động thù ghét của Erodes được biểu lộ ngay sáu đó bằng hành động đuổi cùng, giết tận Hài Nhi Giêsu; hành động thù ghét của các Thượng Tế và Kinh Sư sẽ được bộc lộ trong hành trình rao giảng công khai của Người, đặc biệt là trong cuộc Thương Khó.
Cấu trúc: Cấu trúc câu chuyện xoay quanh hành trình tìm kiếm và bái thờ Hài Nhi Giêsu của những Magos từ Phương Đông. Câu chuyện được đóng khung bằng hành trình những Magos đến Giêrusalem và rời Bếtlehem. Phần giữa của câu chuyện là những chặng đường dừng tại Giêrusalem và khởi hành đi Bếtlehem và dừng tại Bếtlehem.
| Hành trình những Magos đến Giêrusalem (2, 1) Tại Giêrusalem: Dò hỏi về nơi Hài Nhi sinh ra (2,2-8) Hành trình đi Bếtlehem: Ngôi sao dẫn đường (2,9-10) Tại Bếtlehem: Gặp gỡ Hài Nhi và thân mẫu (2, 11) Hành trình những Magos rời Bếtlehem: Đi lối khác mà về vùng của mình (2, 12) |
Một số điểm chú giải
1. “Tại Bếtlehem”: Thành phố Bếtlehem trong tiếng Do Thái là “בֵּֽית־לֶ֣חֶם” có nghĩa là “ngôi nhà bánh mì” (hay ngôi nhà lương thực), một địa danh nổi tiếng, cách Giêrusalem chừng hơn tám cây số về hướng Nam. Địa danh này thường được gọi là Bếtlehem Giuđêa (Épratha) để phân biệt với Bếtlehem Galilê (của chi tộc Dơvulun, Gs 19, 15), cách Nadarét 10 cây số về phía Tây Nam[1]. Đây là địa danh gắn liền với gốc tích của vua Đavid. Giesê, cha của vua Đavid là người Bếtlehem, và cậu bé chăn chiên Đavid được xức dầu thay thế vua Saun tại đó (1 Sm 16,1-13). Ngôn sứ Mikha cho biết Bếtlehem là nơi xuất thân của một người có sứ mạng thống lãnh dân Ítrael. Như thế, Bếtlehem không chỉ gắn liền với nguồn gốc của vua Đavid mà còn gắn liền với nguồn gốc của Đấng Mêsiah thuộc dòng dõi vua Đavid. Lời của ngôn sứ Mikha cũng chính là dữ liệu mà các Thượng Tế và Kinh Sư đã căn cứ để trả lời cho câu hỏi của vua Erodes về nơi sinh của Đấng Kitô. Chứng cứ này cũng được một nhóm người dùng để chứng minh Đức Giêsu không phải là Đấng Kitô: “Đấng Kitô mà lại xuất thân từ Galilê sao? Nào Thánh Kinh đã chẳng nói Đấng Kitô xuất thân từ dòng dõi vua Đavid và từ Bếtlehem sao?” (Ga 7, 42). Địa danh Bếtlehem nơi đây rõ ràng nối kết chặt chẽ với những dữ liệu trước đó về Đức Giêsu Kitô. Người được giới thiệu là con cháu vua Đavid (Mt 1, 1). Thân phụ của Người là ông Giuse thuộc hoàng tộc vua Đavid (Mt 1, 20). Tác giả Luca cũng cho biết Đức Giêsu sinh ra tại Bếtlehem, thành của vua Đavid (Lc 2, 11). Tuy nhiên, câu chuyện của Luca xem ra ly kỳ hấp dẫn hơn. Cha mẹ Đức Giêsu sinh sống tại Nadarét, nhưng vì có lệnh kiểm tra dân số của hoàng đế Kaisar Augusto đúng vào lúc Đức Maria gần tới ngày sinh. Họ phải về quê quán của thánh Giuse là Bếtlehem để đăng ký tên tuổi, trong bối cảnh ấy Đức Giêsu được sinh ra tại Bếtlehem, đúng như lời của ngôn sứ Mikha (Mk 5, 1).
2. “Những ngày của vua Erodes”: Erodes được hoàng đế Rôma đặt làm vua vùng Idumea – Giuđêa – Samari – Galilê trong khoảng thời gian từ năm 40 – 4 BCE. Ông là người Êđom. Vua Erodes chết vào năm 4 BCE, khoảng thời gian ông âm mưu giết Đức Giêsu có thể là khoảng một đến hai năm trước khi ông mất. Vì lẽ đó, ngày nay đa số các học giả đồng ý rằng Đức Giêsu sinh vào khoảng năm 6 BCE, nghĩa là lệch đi sáu năm so với cách tính của tu sĩ Điônixio lúc đầu. Tu sĩ Điônixio được lệnh của Giáo Hoàng Gioan I tính năm sinh của Đức Giêsu, từ đó làm mốc điểm cho năm thứ nhất của kỷ nguyên Kitô giáo. Theo ông Đức Giêsu sinh vào khoảng năm 753 theo lịch Rôma. Như thế, năm 754 sẽ là năm thứ nhất của kỷ nguyên Kitô giáo.
Nhân vật vua Erodes được nhắc đến trong câu chuyện này nhằm diễn tả phản ứng của một vị vua đương quyền trước tin tức về một vị vua Mêsiah, Đấng Kitô mới sinh ra. Phản ứng đầu tiên và chi phối cho mọi hành động của ông sau này là “lo sợ”. Cảm xúc lo âu sợ sệt của ông cũng rất bình thường, bởi vì có một vị vua nào đó mới sinh ra, mà lại không thuộc dòng tộc của ông. Những hành động tiếp theo của ông lần lượt là:
(i) Triệu tập các Thượng Tế và Kinh Sư để hỏi nơi Đấng Kitô phải sinh ra.
(ii) Bí mật[2] mời những Magos đến để hỏi kỹ lưỡng về thời gian Đấng Kitô sinh ra, căn cứ theo thời gian ngôi sao của Người xuất hiện.
(iii) Sai những Magos đi dò hỏi kỹ lưỡng về Hài Nhi, để ông cũng đến bái thờ.
Tất cả những động thái này cho thấy rất sự ranh mãnh, xảo quyệt của ông. Ông đang âm mưu thủ tiêu Hài Nhi Giêsu với một kế hoạch hoàn hảo. Tuy nhiên, ông có thể đánh lừa hết mọi nhân vật trong câu chuyện. Khi nói với các Thượng Tế và Kinh Sư, ông gọi Hài Nhi là “Đấng Kitô” một danh xưng bình thường mà những người Do Thái thường dùng để diễn tả Đấng mà họ đang mong đợi. Ông cho thấy một mức độ thân thiện, đồng cảm với những người Do Thái khi hỏi thăm về Đấng mà họ đang quan tâm. Đối với những Magos, ông nói xạo rằng mình cũng có chung mục đích với họ: Cũng muốn đến bái thờ Hài Nhi Giêsu với họ. Khi nghe nhà vua nói như vậy, họ yên tâm ra đi, và có thể họ định lòng sẽ làm như nhà vua dặn, không một chút nghi ngờ. Âm mưu của vua Erodes bị bại lộ, và bộc lộ rõ ràng khi ông thấy những Magos không trở lại gặp ông nữa. Ông đã dùng tất cả dữ liệu mà ông đã điều tra kỹ càng trước đó để giết cho bằng được Hài Nhi Giêsu: Ông khoanh vùng cả thời gian (từ hai tuổi trở xuống) và không gian (Bếtlehem và vùng lân cận) (Mt 2, 16). Với kế hoạch kỹ lưỡng như thế, chỉ có Chúa mới giải thoát Hài Nhi Giêsu được.
3. Những Magos: Trong tiếng Hy Lạp “Magos” (μάγος) có nghĩa là nhà thiên văn học, người khôn ngoan, thông thái. Nhóm CGKPV dịch là “nhà chiêm tinh”, còn dịch giả Nguyễn Thế Thuấn dịch là “các đạo sĩ”[3]. Dựa vào cách họ nhận biết các ngôi sao, có thể họ là những người tinh thông về thiên văn học. Tuy nhiên, theo mục đích của hành trình họ đang đi, người ta có thể nghĩ rằng họ có đặc tính gì đó hơn là những nhà khoa học đơn thuần. Họ tôn trọng nhân tài, và có thể họ là những người tìm Chúa. Nơi chốn Phương Đông có thể là sa mạc Ả Rập, sa mạc Syria, nước Babylon hoặc Ba Tư[4]. Yếu tố rõ ràng nhất có thể nói là họ đến từ ngoài đất nước Do Thái, và rất có thể họ là những người ngoại vì họ không biết nơi Hài Nhi Giêsu sinh ra. Gốc ngoại giáo của những Magos phù hợp với chương trình phổ quát của Tin Mừng Mátthêu. Họ là những người đại diện cho tất cả “thiên hạ đến từ Đông Tây để vào Nước Trời” (Mt 8, 11) và cũng báo trước cho sứ vụ của các môn đệ đến với muôn dân sau này (Mt 28, 19)[5]. Truyền thống Kitô giáo thường tin rằng có tất cả là ba người dựa trên số lễ vật mà họ mang theo (vàng, nhũ hương và một dược)[6]. Tuy nhiên, con số bao nhiêu người vẫn là điều không rõ ràng. Truyền thống cho rằng họ là những vị vua có lẽ dựa trên bối cảnh trong sách Thánh Vịnh nói về vương quyền của Mêsiah vua: “Từ Tácsit[7] và hải đảo xa xa xăm, hàng vương giả sẽ về triều cống. Cả những vua Ả rập, Sheba[8] cũng đều đến tiến dâng lễ vật” (Tv 72, 10)[9].
4. “Vua của người Do Thái”: Tước hiệu “vua dân Do Thái” của Đức Giêsu đã được giới thiệu trong trình thuật về gia phả của Người (Con vua Đavid). Tước hiệu này sẽ được quan Philatô lặp lại trong buổi thẩm vấn như là một câu hỏi chính yếu. Và Đức Giêsu đã thừa nhận tước hiệu này (Mt 27, 11). Quân lính cũng nhạo báng tước hiệu này bằng cách đội lên đầu Người một vương miện bằng gai, trao vào tay Người một cây sậy và nhạo rằng: “Vạn tuế đức vua dân Do Thái” (Mt 27, 29). Bản án trên đầu Người, trên cây thập giá, cũng ghi chú “người này là Giêsu, vua dân Do Thái” (Mt 27, 37). Tước hiệu “vua” (βασιλεὺς) được dùng bốn lần trong đoạn văn này: Ba lần nó được dùng cho Erodes (2,1.3.9), và một lần dùng cho Hài Nhi Giêsu (2, 2). Việc tác giả giới thiệu bối cảnh thời gian “những ngày của vua Erodes”, rồi dùng danh hiệu vua Erodes đến ba lần, cùng lúc với danh hiệu “vua dân Do Thái” dành cho Đức Giêsu chó thấy một tương quan xung đột quyền lực thế gian giữa vua Mêsiah và vua Erodes. Vua Erodes không dùng lại danh hiệu “vua dân Do Thái” mà những Magos đã dùng để hỏi các Thượng Tế và Kinh Sư (Vua Erodes hỏi cho biết “Đấng Kitô” phải sinh ra ở đâu). Khi gọi như vậy, cách nào đó vua Erodes có thể muốn tránh đi tước hiệu “vua”, tước hiệu chỉ dùng cho một mình ông mà thôi. Hơn nữa, như đã nói trên, có thể ông cũng hiểu truyền thống Do Thái tin rằng Đấng Mêsiah (Kitô) cũng là vua. Gọi “Đấng Kitô” hay gọi “vua dân Do Thái” cũng là một.
5. “Ngôi sao của Người”: Dấu hiệu để những Magos nhận biết vị vua mới sinh là “ngôi sao”. Danh từ ngôi sao được cụ thể hóa bằng tính từ sở hữu “của ông ta” (ngôi sao của ông ta). Điều này chứng tỏ khả năng về thiên văn/ chiêm tinh của những người này. Họ biết ngôi sao ấy thuộc về một ông vua mới, bởi trước kia họ không thấy. Những nghiên cứu của họ ít nhất cho thấy truyền thống trong thời cổ xưa về việc nối kết giữa các hiện tượng siêu nhiên hay thiên văn với sự ra đời của một nhân vật quan trọng[10]. Từ ngữ “ngôi sao” (ὁ ἀστήρ) xuất hiện bốn lần trong đoạn văn này. Theo lời của các Magos, ngôi sao ấy chính là yếu tố thúc đẩy họ lên đường và dẫn đường cho họ: “Chúng tôi đã nhìn thấy ngôi sao của Người xuất hiện ở Phương Đông (hay “vào lúc nó mọc lên”) và chúng tôi đến để triều bái Người” (2, 2). Thời gian ngôi sao ấy xuất hiện là dữ liệu quan trọng để vua Erodes khoanh vùng thời gian chào đời của Hài Nhi Giêsu, để âm mưu thủ tiêu Người (2, 7). Như thế, ngôi sao có thể soi sáng cho nhóm Magos để tìm Chúa để bái thờ, ngôi sao cũng có thể là dữ liệu để cho vua Erodes âm mưu làm điều đen tối. Sau khi họ rời cung điện của vua Erodes, ngôi sao ấy lại xuất hiện, dẫn đường cho nhóm Magos đến Bếtlehem (2,9.10). Tác giả dùng một lối nói rất đặc biệt để diễn tả niềm vui của nhóm Magos khi họ nhìn thấy lại ngôi sao: “khi trông thấy ngôi sao, họ vui cực kỳ, một niềm vui lớn” (2, 10). Đây là lần duy nhất trong Tân Ước một niềm vui được diễn tả với cường độ mạnh như vậy. Họ đã nhận biết nơi Hai Nhi sinh ra là Bếtlehem nhờ vào dữ liệu của các Thượng Tế và Kinh Sư, dựa vào sách ngôn sứ Mikha (Mk 5, 1). Theo lý, họ không cần ngôi sao dẫn đường nữa. Tuy nhiên, ngôi sao lại xuất hiện và họ vui mừng khôn tả. Chi tiết này có thể cho thấy rằng “ngôi sao” là yếu tố dẫn đường chính yếu trong hành trình của họ. Đặc biệt, trong lần “tái xuất hiện” này, ngôi sao đã đi trước họ cho đến nơi Hài Nhi ở và dừng lại trên nơi Hài Nhi ở. Cách diễn tả của tác giả cho thấy ngôi sao thật sự di chuyển như là một người dẫn đường chứ không còn đứng im như lần trước, khi nhóm Magos nhìn thấy nó ở Phương Đông. Có thể nói rằng, có một nhân vật thần linh đang hướng dẫn cho hành trình của họ[1]. Đức Giêsu đã nói rằng: “Không ai có thể đến được với Ta trừ khi Chúa Cha, Đấng đã sai Ta lôi kéo” (Ga 6, 44). Nói như tác giả J. Razinger (GH Biển Đức XVI), đó là cách “vũ trũ nói về Đấng Kitô”[12]. Hiểu biết tự nhiên đã dẫn đến cảm nghiệm siêu nhiên. Ngôi sao đã vắng bóng một khoảng thời gian vì nhóm Magos đã lạc hướng. Họ tưởng rằng nhà vua mới phải sinh ra trong thành đô, có thể là trong cung điện của vua Erodes. Sau khi họ mày mò một thời gian. Với hướng dẫn của lời ngôn sứ của Chúa (lời ngôn sứ Mikha), họ lại trở lại đúng đường và ngôi sao lại dẫn đường cho họ. Con đường của họ đi từ lúc đó không còn là con được vật chất, nhưng là con đường tâm linh được thần linh soi dẫn. Khoảng thời gian ngôi sao vắng bóng cũng là khoảng thời gian quý báu để các nhân vật như vua Erodes, các Thượng Tế và Kinh Sư, cũng như toàn thể cư dân trong thành biết được tin tức một vi vua mới sinh ra, và bày tỏ cảm xúc, phản ứng của họ. Nếu như nhóm Magos được ngôi sao hướng dẫn từ quê hương của họ đến thẳng nơi Hài Nhi, thì đó chỉ là câu chuyện của riêng họ. Không một ai có thể tham gia vào câu chuyện này và độc giả cũng chẳng biết phản ứng của vị vua đương quyền và giáo quyền Do Thái trước tin tức về vị vua mới sinh.
Ngôi sao xuất hiện trùng với ngày sinh của Đức Giêsu xưa này được lý giải theo nhiều cách thức khác nhau. Đó có thể là một ngôi sao mới, một ngôi sao chổi, một sự giao nhau giữa các hành tinh như Mộc Tinh và Thổ Tinh. Tuy nhiên, ngôi sao này có lẽ mang ý nghĩa thần học hơn là một hiện tượng thiên văn và được gợi hứng từ truyền thống Cựu Ước[13]. Sách Dân số nhắc đến một ngôn sứ khá đặc biệt tên là Bilơam, người Ammon. Dù là một ngôn sứ ngoại bang nhưng ông lại chỉ nói điều Thiên Chúa muốn và chúc lành cho dân Ítrael, mặc dù vua Môáp muốn ông chúc dữ cho dân Ítrael. Một trong những lời chúc lành đó có liên quan đến ngôi sao của nhà Giacóp: “Tôi thấy nó, nhưng bây giờ chưa phải lúc, tôi nhìn, nhưng chưa thấy nó kề bên; Một ngôi sao xuất hiện từ Giacóp, một vương trượng trỗi dậy từ Ítrael sẽ đập vào màng tang Môáp, đánh vỡ sọ tất các con cái Sết” (Ds 24, 17). Đức Giêsu chính là ngôi sao xuất thân từ dòng tộc Giacóp.
---Còn tiếp---
Lm. Joseph Phạm Duy Thạch, SVD
Nguồn: https://josephpham-horizon.blogspot.com/2021/12/tu-anh-sang-tu-nhien-en-anh-sang-sieu.html (cập nhật ngày 06/01/2025)
------------------------------------------------------------------------------
[1] D.J. Harrington, The Gospel of Matthew (SP 1; Collegeville 1991) 41.
[2] Herod’s secrecy (λάθρᾳ, “in secret”) may be designed to keep the Jews from warning the magi of Herod’s treachery (D.A. Hagner, Matthew 1-13. (WBC; Dallas 2002) Vol. 33A, 30).
[3] D. Harrington cho rằng Magi nguyên gốc đề cập đến một đẳng cấp của những tư tế Ba Tư, với những khả năng đặc biệt về giải thích những giấc mơ. Ở đây, họ xuất hiện như những nhà chiêm tinh/ thiên văn học, những người quan sát sự di chuyển của các ngôi sao như là một chỉ dẫn cho những sự kiện chính yếu (D.J. Harrnington, The Gospel of Matthew, 42).
[4] R.E. Brown, The Birth of the Messiah. A Commentary on the Infancy Narratives in the Gospel of Matthew and Luke (New York – London – Toronto – Sydney – Auckland 1993) 168-170.
[5] R.T. France, The Gospel of Matthew (NICNT; Grand Rapids 2007) 67.
[6] D.A. Hagner, Matthew 1-13. (WBC; Dallas 2002) Vol. 33A, 27.
[7] Nơi dọc theo bờ biển Địa Trung Hải, được nhắc đến nhiều lần trong Cựu Ước (Gr 10,9; Ed 27,12; Gn 1,3; 4,2; St 10,4).
[8] Phía Nam Ả rập, ngày nay là Suđan.
[9] D.A. Hagner, Matthew 1-13, 31.
[10] X. U. Luz, Matthew 1 -7. A Continental Commentary (Minneapolis 1989) 137; W.D. Davies – D.C. Allison, Matthew I, 233.
[11] It seems then that the star’s movement gave them the final supernatural direction they needed to the specific house “where the child was” (R.T. France, The Gospel of Matthew74); “The real point is that by divine guidance they are able to complete their quest and find the child (D.A. Hagner, Matthew 1-13, 30).
[12] J. Ratzinger, Jesus of Nazareth. The Infancy Narratives (New York 2012) 100.
[13] D.J. Harrnington, The Gospel of Matthew, 42; R.E. Brown, The Birth of the Messiah, 190.
