Trong cách đối xử với tha nhân, chúng ta có hai bổn phận căn bản, đó là (#1) đối xử với tha nhân như mình muốn được đối xử (luật vàng), và (#2) tôn trọng sự tự do của tha nhân như những chủ thể luân lý. Cả hai bổn phận này phải được tôn trọng cùng một lúc.

Habermas giải thích lý tính tự chủ như là một trong các mối quan tâm hay lợi ích của con người. Con người có mối quan tâm kỹ thuật vốn cấu thành cách tìm hiểu và sản xuất tri thức trong các loại khoa học phân tích-thực nghiệm. Con người muốn làm chủ thế giới tự nhiên thông qua hành động công cụ để gắn kết tri thức sản xuất với tiến trình kiểm soát, quan sát và thử nghiệm có phương pháp.

Triết học thời Cận Đại khai triển ý tưởng “tự do” theo hai chiều hướng khác biệt. Các triết gia duy thực tranh luận về tự do chính trị qua các chủ đề công bằng xã hội, quyền tư sản và quyền phản biện. Các triết gia duy tâm khai triển chiều kích tự chủ của lý tính và ý thức tổng thể về logic phát triển của lịch sử.